Alergia to jedna z najpowszechniejszych, ale jednocześnie najbardziej “tajemniczych” chorób. Może się pojawiać lub zanikać z wiekiem, a jej przebieg może być właściwy tylko dla konkretnej osoby.
Liczby mówią same za siebie. Aż 40% Polaków deklaruje obserwowanie u siebie objawów alergicznych. Co prawda, nie dotyczy to jedynie alergii wziewnych, ale także skórnych i pokarmowych, co jednak obrazuje skalę problemu. Alergie są faktem, z którym mierzy się niemal każda rodzina – jak sobie radzić z jedną z najniebezpieczniejszych jej odmian, czyli alergią wziewną?
Alergia wziewna – walka o oddech
Według danych Epidemiologii Chorób Alergicznych w Polsce, 30% polskich astmatyków nie zdaje sobie sprawy z tego, że są chorzy. Przyjmuje się, że z powodu astmy cierpi co 12 dziecko i co 19 dorosły w naszym kraju. Przyczyną numer jeden rozwoju astmy są alergie wziewne, które znacznie wyprzedzają w statystykach czynniki genetyczne.
Świadomość profilaktyki astmy jest wciąż bardzo niewielka, tymczasem nie jest to wiedza skomplikowana czy trudno dostępna. Co zrobić, aby zminimalizować ryzyko rozwoju astmy?
- nie bagatelizować objawów alergii wziewnej
- dokładnie poznać alergeny doprowadzające do reakcji alergicznej
- regularnie kontrolować swój stan zdrowia u lekarza (ten punkt jest istotny niezależnie od tego, czy alergia się pojawiła, czy nie)
- bacznie obserwować niemowlęta i dzieci, szczególnie, jeśli często chorują na przewlekłe przeziębienia i choroby układu oddechowego.
Nieleczona alergia wziewna prowadzi do znacznego dyskomfortu, a także rozwoju niebezpiecznych chorób, takich jak astma. Jej bardzo ciężka odmiana może prowadzić do niedotlenienia, co w połączeniu z naturalnym odruchem, jakim jest zdenerwowanie i panika przy braku dostępu powietrza, może mieć wyjątkowo poważne konsekwencje.
Jakie są objawy alergii wziewnej?
Istnieje szereg typowych dla alergii wziewnej objawów. Zalicza się do nich:
- trudności z oddychaniem
- wodnisty, uporczywy katar
- łzawiące, zaczerwienione oczy
- samopoczucie zbliżone do tego w trakcie przeziębienia
- kichanie
- suchy kaszel, który w skrajnych przypadkach może prowadzić do odruchu wymiotnego
- drobna wysypka, tzw. “pokrzywka”.
Jakie są przyczyny alergii wziewnej?
Alergenem może być niemal wszystko. To, czy dana alergia jest wziewna, czy pokarmowa, odnosi się do tego, w jaki sposób się objawia, ale też w jaki sposób alergen zostaje wprowadzony do organizmu. W przypadku alergii wziewnej, ich “sprawcami” najczęściej bywają:
- kurz i roztocza
- sierść zwierząt (kotów i psów)
- pierze
- pleśń i zarodki grzybów
- pyłki traw i drzew
- substancje chemiczne (np. z detergentów)
- dym papierosowy
Osoba uczulona wdychając powietrze wraz z alergenami, doświadcza reakcji alergicznej, która jest niczym innym, tylko reakcją obronną organizmu na działanie danej substancji. W przypadku osób zdrowych, reakcje tego typu wytwarzane są tylko względem bakterii i drobnoustrojów, faktycznie zagrażających organizmowi. U alergików ten “system obronny” jest wyjątkowo czuły i agresywnie reaguje na substancje, które (poza oczywiście dymem papierosowym czy substancjami chemicznymi) nie stanowią zagrożenia w niewielkiej dawce. Za wymienione wcześniej objawy odpowiedzialna jest histamina, wytwarzana pod wpływem alergenów w organizmie osoby uczulonej.
Dorośli alergicy
Zwykło się przyjmować, że jeśli do wieku dorosłego nie odkryliśmy u siebie objawów alergicznych, prawdopodobnie one nie wystąpią. Tymczasem ostatnie lata pokazują, że alergie mogą pojawić się w każdym wieku i dotyczyć substancji, z którymi dana osoba miała dużą styczność lub sporadyczną. Sam alergen zdaje się nie być tutaj regułą. Przyczyn nagłego występowania alergii należy raczej dopatrywać się w sposobie życia, który z jednej strony jest coraz bardziej “sterylny”, a z drugiej wymusza na nas kontakt z wieloma substancjami chemicznymi. Trujący przemysł, konserwanty w żywności, brak kontaktu z naturą, nadmierne stosowanie chemii gospodarczej w domach i smog to jedne z przyczyn. Kolejnymi są czynniki takie jak stres, brak ruchu i nadużywanie antybiotyków.
Jeśli zatem tej wiosny pojawi się u nas wodnisty katar, lekki stan podgorączkowy i łzawienie oczu, warto zapytać swojego internistę o przeprowadzenie testów alergicznych. Pozwolą one wyselekcjonować alergeny, których powinniśmy unikać lub wykluczyć alergię.
Domowe sposoby na alergię wziewną
Warto pamiętać, że alergia – wziewna i każda inna – zawsze wymaga kontaktu z lekarzem i stosowania odpowiednich leków. Istnieje jednak szereg sposobów na to, aby ulżyć swojemu złemu samopoczuciu.
- Dbaj o czystość – kurz i roztocza, tym bardziej zarodki pleśni, to niebezpieczne środowisko nie tylko dla alergików. Regularnie należy sprzątać mieszkanie, najlepiej używając środków pozbawionych drażniących substancji chemicznych. Na rynku aktualnie dostępnych jest wiele środków czyszczących bazujących na naturalnych składnikach, bezpiecznych dla alergików i małych dzieci.
- Dbaj o jakość powietrza – to, czym oddychamy, jest bardzo istotne dla naszego samopoczucia. A już na pewno, jeśli mamy alergię wziewną. Unikaj wdychania kurzu, przy sprzątaniu możesz nosić maseczkę. Internetowe mapy pozwolą Ci śledzić smog w Twojej okolicy i odpowiednio się do niego przygotować. W okresie wiosenno-letnim śledź kalendarz pyleń. Poza domem noś maskę z dobrej jakości filtrami. Pamiętaj jednak, że pyłki i smog przenikają przez szczeliny okienne i drzwi, dlatego w domu przyda Ci się oczyszczasz. Pozbędzie się on alergenów, a dodatkowo też może wysterylizować powietrze i je zjonizować.
- Nie stosuj żadnych leków na własną rękę – niedawno obalono mit dotyczący zbawiennego wpływu popularnego wapna na reakcje alergiczne. Z kolei stosowanie środków antyhistaminowych bez kontroli lekarza może prowadzić do uodpornienia się na nie i problemów z żołądkiem i wątrobą. W przypadku alergii wziewnych najlepsze skutki odnoszą sterydy wziewne stosowane doraźnie i inhalatory dostosowane do rodzaju alergii.
- Praktykuj ćwiczenia oddechowe – już 15 minut dziennie ćwiczeń zaczerpniętych np. z yogi, znacząco poprawia krążenie i pomaga odzyskać panowanie nad oddechem. Umiejętność kontaktowania się ze swoim organizmem i świadome oddychanie zwiększa dotlenienie organizmu. Co więcej, w sytuacjach napadów astmatycznych pomaga opanować psychologiczną reakcję paniki.