Optymiści mówią o nadciągającej rewolucji ekologicznej. Pesymiści twierdzą, że wszystkie eko-trendy to tylko chwilowe mody, które ani nie są praktyczne, ani nic nie zmieniają. Butelki wielokrotnego użytku, jako alternatywa dla jednorazowych butelek PET, wydają się stosunkowo mało kontrowersyjne dla obu grup. Czy warto je kupować?
Dlaczego nie plastikowe butelki?
Zacznijmy od listy powodów, dla których warto zastanowić się przed następnym zakupem butelki z wodą. Bez wątpienia plastik jest jednym z największych zagrożeń dla środowiska naturalnego. W roku 2016 na świecie sprzedano 480 miliardów plastikowych butelek, a trend jest rosnący. Euromonitor szacuje, że w 2021 będziemy wyrzucać 583 miliardów tych opakowań. Mówimy “wyrzucać”, ponieważ przeciętne życie plastikowej butelki nie trwa dłużej, niż do jej opróżnienia. A co dzieje się z nią później? Najczęściej trafia na wysypisko śmieci, jak 650 tysięcy ton plastikowych opakowań rokrocznie i to w samej Polsce (!). Część z tego plastiku znajduje miejsce swojego spoczynku w oceanach, w których dryfuje już około 100 milionów ton plastiku.
“Imponująca” Great Pacific Garbage Patch to tzw. śmieciowa wyspa, która znajduje się w północnej części Oceanu Spokojnego (między Hawajami a Kalifornią). Jej rozmiary są dwukrotnie większe od Teksasu. Marynarka USA ocenia, że tworzące ją odpady ważą ok. 3 mln ton. Większość z tego to plastik.
Plastikowe butelki, podobnie jak jednorazowe foliówki (przeciętna długość ich “życia” to 12 minut, a później 100-1000 lat na wysypisku śmieci), są stosunkowo najprostsze do usunięcia z naszego codziennego życia. Jak się okazuje, nie tylko będzie to miało pozytywny wpływ na środowisko, ale nasze codzienne zdrowie.
Plastik PET z którego wykonana jest większość butelek nie jest obojętny dla zdrowia, jak przypuszczano. Okazuje się, że mikrocząsteczki plastiku są obecne nawet w 90 proc. butelkowanej wody. Czyli pijąc ją, jednocześnie spożywamy polipropylen, polyester i nylon. Oczywiście w śladowych ilościach, ale w dłuższej perspektywie czasu można zacząć mówić o mikrogramach i gramach. Jak to wpływa na ogólny stan zdrowia? Jeszcze nie wiadomo, ponieważ to stosunkowo świeżo poznane zjawisko, a spożycie wody butelkowanej wzrasta dopiero od 2-3 dekad. Trudno jednak bronić tezy, że jest to bezpieczne i neutralne dla organizmu.
źródło: OrbMedia/Fredonia State University of New York/BBC
Ekologiczny terroryzm czy racjonalne myślenie?
Żadna skrajność nie jest dobra, jednak znając suche fakty, takie jak liczba zużywanego rokrocznie plastiku, umieralności zwierząt i stopnia zanieczyszczenia nim wód oraz ogólnie środowiska, nieodpowiedzialnym wydaje się bagatelizowanie problemu. Osoby, które świadomie wybierają plastikowe opakowania często powołują się na argument, że ich pojedyncza decyzja niewiele zmieni w perspektywie całego świata. Można z tym polemizować, natomiast pewne jest, że nasze codzienne wyboru realnie wpływają na nasze zdrowie i bliskich. Może dlatego warto pomyśleć o wielorazowych butelkach?
Wielorazowe butelki – funkcjonalne i estetyczne
Butelki wielokrotnego użytku na wodę wykonywane są ze szkła, stali, tritanu, a nawet… trzciny cukrowej. Wszystkie charakteryzują się trwałością, lekkością i łatwością utrzymywania w czystości. Chociaż może się to wydawać zaskakujące, nawet szklane butelki wielorazowe są lekkie i stosunkowo wytrzymałe – wykonywane bowiem są z innego rodzaju szkła, niż tradycyjne butelki (w których np. sprzedawane jest mleko czy różnego rodzaju napoje).
Butelki tritanowe prezentują się jak te szklane, jednak są znacznie bardziej odporne na stłuczenia czy pęknięcia, dlatego okazują się idealnym wyborem dla dzieci czy osób aktywnie uprawiających sport. Z kolei stalowe butelki to propozycja dla tych, którym zależy na mocno schłodzonych lub ciepłych napojach. Ze względu na wysoką jakość wykonania, nie musisz martwić się, że Twoja butelka “przesiąknie” zapachem kawy czy herbaty, przez co nie będzie można wykorzystywać jej do przechowywania wody.
Wielorazowe butelki mogą być myte w zmywarce, a utrzymywane w czystości nie wydzielają charakterystycznego nieprzyjemnego zapachu, jak bidony czy plastikowe butelki. Dlatego pijąc z nich gasisz pragnienie wodą – taką samą, jaką wlałeś do swojej butelki, a nie o zmienionym smaku czy aromacie.
Czy butelki wielorazowe mają wady?
Nie jest to tani gadżet – cena butelek wielorazowych różni się w zależności od wykorzystanego do ich produkcji materiału, jednak nie jest niższa niż kilkadziesiąt złotych. Jest to jednak jednorazowy wydatek, w przeciwieństwie do jednorazowych plastikowych butelek, które chociaż kosztują niewielkie pieniądze (w stosunku do całościowej kwoty za wodę “ze sklepu”), to miesięcznie zużywasz ich zapewne co najmniej kilkanaście.
Aby butelka wielorazowa spełniała całkowicie swoje zadanie, warto też przemyśleć zainstalowanie odpowiedniego filtra do wody. Nie ma przecież większego sensu kupowanie wody w jednorazowych butelkach, a następnie jej przelewanie. Woda kranowa w większości przypadków nie stanowi zagrożenia dla zdrowia (o tym, czy warto pić wodę kranową pisaliśmy tutaj), jednak może zawierać niebezpieczne substancje oraz jej smak często pozostawia wiele do życzenia.
Reasumując: butelka wielorazowa to dobry wybór dla osób, które dbają o prawidłowy poziom nawodnienia organizmu w ciągu dnia, mają na uwadze swoje zdrowie i/lub także dobro środowiska. Przed jej zakupem warto jednak rozważyć, do jakich zadań specjalnych ma nam ona służyć oraz zastanowić się nad jakością naszej domowej wody “z kranu”.