Swój wyjątkowy kolor morele zawdzięczają beta-karotenowi, czyli barwnikowi w kolorze żółtym, z którego ludzka wątroba wytwarza witaminę A. Beta-karoten jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy. Osłania on organizm przed wpływem wolnych rodników, będących przyczyną rozwoju nowotworów i starzenia się komórek. Beta-karton jest niezbędny do zachowania zdrowia oczu, a dodatkowo pozytywnie wpływa na wygląd skóry. Tylko trzy surowe morele dziennie wystarczą, aby zapewnić sobie zalecaną podaż wspomnianego przeciwutleniacza.
Morele są typowo letnim owocem, których największa obfitość występuje w Polsce w miesiącach letnich. Przez cały jednak rok możemy się cieszyć suszonymi morelami oraz przetworami z moreli. Surowe morele docierają do nas również i zimą z dalekiej Kalifornii — warto mieć jednak na uwadze, że ze względu na daleki transport wymagają stosowania pestycydów, jakie mogą osiadać na skórce i zdaniem niektórych dietetyków, nie powinny być spożywane bez odpowiedniego ich oczyszczenia.
Jak większość owoców pestkowych, morele niezbyt dobrze znoszą mrożenie, dlatego jeśli chcemy je przechować na miesiące letnie, lepiej jest zaopatrzyć się w dehydrator lub wykonać dżemy. W tym drugim przypadku ryzykujemy jednak utratę wielu właściwości odżywczych moreli ze względu na niezbędny proces pasteryzowania oraz zasypanie owoców cukrem.
Suszone morele czy surowe?
Morele są najsmaczniejsze, gdy są całkowicie dojrzałe — dopiero wtedy powinny być zrywane. Jeśli zrobimy to przedwcześnie niestety, ale prawdopodobnie nie dojrzeją nawet położone na słońcu i nie osiągną pełni smaku. Dojrzałe surowe morele mają żółtą gładką skórkę pokrytą rumieńcem. Możesz je spożywać prosto z drzewa, dodawać do deserów, a także mięs i dań wytrawnych. Doskonale komponują się z daniami mącznymi, jak naleśniki, pierogi, knedle.
Suszone morele również są bardzo smaczne, jednak należy mieć na uwadze, że są znacznie bardziej kaloryczne. Świeża morela zawiera około 50 kcal w 100 gramach, a suszona — aż 300 kcal w tej samej gramaturze. Ze względu na fakt, że suszone morele są znacznie bardziej gęste odżywczo, a także mają strukturę wymagającą dłuższego żucia niż świeże owoce, są polecaną przekąską dla wszystkich aktywnych fizycznie. Ciekawostką jest fakt, że suszone morele zabierane są… w kosmos. To jeden z podstawowych składników diety amerykańskich astronautów.
A co z właściwościami i wartościami odżywczymi? Okazuje się, że suszone morele są bardziej skondensowanymi bombami witaminowymi niż surowe owoce. W jednych i drugich znajdziemy potężną dawkę witamin B, C, PP, a także błonnika, żelaza, wapnia i fosforu, jednak w suszonych morelach wartości tych składników mogą być nawet dwukrotnie większe. Morele działają zasadotwórczo, w czym prym wiodą suszone owoce — poleca się je spożywać jeśli mamy problemy gastryczne, a jednocześnie nie chcemy zrezygnować z jedzenia ciężkostrawnych mięs.
Zamiast słodkości, po treningu, dla urody i w chorobie — suszone morele
Suszone morele są również idealną propozycją dla osób, które nie potrafią wykluczyć ze swojego jadłospisu słodkości, a są na diecie lub po prostu pragną zdrowo się odżywiać. Warto po nie sięgać w czasie treningu lub po jego zakończeniu, aby przywrócić równowagę kwasowo-zasadową oraz uzupełnić część elektrolitów. Są wspaniałym źródłem energii, wspomagają koncentrację i zapobiegają rozwojowi anemii.
W przypadku spadku odporności, morele suszone są nieocenione ze względu na dostarczanie organizmowi potężnej dawki witaminy C i składników wspomagających układ immunologiczny. Zaleca się, aby jeść suszone morele zwłaszcza w czasie jesienno-zimowym, gdy jesteśmy narażeni na negatywne działanie drobnoustrojów chorobotwórczych.
Gładka, pozbawiona porów skórka i delikatny rumieniec to nie tylko cechy charakterystyczne dojrzałych moreli, ale również sposób na opisanie cery osób regularnie spożywających te owoce w postaci suszonej. Morele regulują pracę gruczołów łojowych i mogą niwelować zmiany trądzikowe. Uwaga jednak na cukier w nich zawarty — niektóre osoby nie mogą przesadzać z jego spożyciem.
Dobre suszone morele, czyli jakie?
Na półkach sklepowych z łatwością znajdziemy suszone morele, jednak już trudniej o te owoce w dobrej jakości. Większość dostępnych w polskich sklepach suszonych moreli jest niestety siarkowanych. Oznacza to, że do ich konserwacji użyto dwutlenek siarki (oznaczany jako E220 lub siarczan). Substancja ta przede wszystkim sprawia, że owoce suszone, w tym morele, tracą zawarte w swoim wnętrzu witaminy. Jedzenie owoców siarkowanych może prowadzić do bólów głowy, nudności, a niekiedy nawet duszności. Przyjmuje się, że nie powinno się spożywać więcej niż 0,7 mg siarczanu na każdy kilogram masy ciała. To jednak bardzo trudne, aby przeliczyć spożyte suszone morele pod tym kątem.
Na całe szczęście, istnieją alternatywy. W sklepach ze zdrową żywnością odnajdziemy niesiarkowane morele suszone, są jednak w stosunkowo wygórowanej cenie. Możemy przygotować je też samodzielnie. Pomogą nam w tym wysokiej jakości dehydratory, suszarki do warzyw, owoców i grzybów.
Suszone morele z dehydratora i suszone bez siarki nie zachowują co prawda swojego pięknego słonecznego koloru, natomiast zachowują to, co znacznie cenniejsze — swoje właściwości odżywcze. W domowej suszarce można przygotowywać wiele rodzajów owoców i warzyw, co generuje potężne oszczędności i korzyści zdrowotne dla wszystkich zwracających uwagę na to, co pojawia się w ich jadłospisie. Własny dehydrator to także inwestycja w ekologię — większość suszonych owoców (nie tylko moreli) sprzedawanych jest w plastikowych opakowaniach i rzadko kiedy owoce takie dostępne są na wagę.